Lysosome (đọc là
lyzôxôm, trước kia còn được gọi là
tiêu thể) là một
bào quan của các
tế bào nhân thực. Chúng là nơi sản xuất
enzyme mạnh hỗ trợ cho sự tiêu hóa và sự bài tiết các chất và những
bào quan đã bị hư hỏng. Chúng được tạo ra ở bộ máy
Golgi. Ở mức
pH= 4.8, nên môi trường bên trong của tiêu thể axít hơn
bào tương (pH 7).
Màng đơn tiêu thể giúp ổn định pH thấp nhờ vào hệ thống bơm
proton (H+) từ bào tương vào, và đồng thời bảo vệ bào tương và các thành phần khác của
tế bào khỏi tác dụng của
enzyme phân hủy trong bào tương. Các men tiêu hóa cần môi trường axít để hoạt động được đảm bảo chính xác. Tất cả các men này được tạo ra ở
mạng lưới nội chất, và được vận chuyển và xử lý ở bộ máy Golgi. Bộ máy Golgi tạo ra các tiêu thể nhờ vào các
chồi của bộ máy Golgi.Các enzyme quan trọng nhất trong tiêu thể là:Các tiêu thể được sử dụng cho tiêu hủy các
đại phân tử qua quá trình
thực bào (sự tiêu hóa của các tế bào), từ quá trình tái sử dụng của chính các tế bào (ở đó các thành phần già nua ví dụ như
ty thể hư hỏng được phân hủy liên tục và được thay thế bằng các thành phần mới, các protein của các thụ thể cũng được tái sử dụng), và đối với
quá trình tế bào chết do tự thực bào, một dạng của
quá trình chết được lập trình (hay quá trình tự hủy được lập trình của tế bào), có nghĩa là tế bào tự tiêu hóa lấy chúng.Các tiêu thể chứa chất phế thải, chất độc, chất dự trữ, chứa muối khoáng, tham gia vào vận chuyển nước, có chức năng nữa là tiêu hoá và co bópCác chức năng khác bao gồm tiêu hóa vi khuẩn là thâm nhập vào tế bào và giúp sửa chữa các tổn thương của
màng bào tương nhờ vào sử dụng các mãnh vá màng tế bào, hàn gắn vết thương. Tiêu thể còn có thể phân cắt nhanh chóng các đại phân tử để sử dụng dễ dàng hơn.Có nhiều bệnh lý gây ra rối loạn chức năng của tiêu thể hay một trong các protein tiêu hóa của chúng, ví dụ như
bệnh Tay-Sachs, hay
bệnh Pompe. Chúng được tạo ra bởi hư hỏng hay mất đi protein tiêu hóa, dẫn đến tích lũy các chất trong tế bào, và hậu quả là
chuyển hóa tế bào bị hư hỏng. Một cách tổng quát, chúng được phân loại như các bệnh lý
mucopolysaccharidosis,
GM2 gangliosidosis,
các rối loạn về lưu trữ chất béo,
glycoproteinosis,
mucolipidosis, hay
leukodystrophy.Mức độ pH hằng định ở 4.8 được duy trì nhờ vào
bơm ion hydro và
bơm ion clo.